Cybercriminaliteit is de afgelopen jaren geëvolueerd van een complexe, gespecialiseerde activiteit naar een toegankelijke en winstgevende industrie. Dankzij Cybercrime-as-a-Service (CaaS) kunnen criminelen met weinig technische kennis eenvoudig cyberaanvallen uitvoeren door kant-en-klare tools en diensten te kopen op het dark web. Voor kmo’s betekent dit dat ze steeds vaker het doelwit worden van geavanceerde aanvallen.
Het Britse cyber security bedrijf Darktrace publiceerde onlangs zijn 2024 Annual Threat Report. Daarin staat onder meer te lezen dat Malware-as-a-Service (MaaS) nu verantwoordelijk is voor meer dan de helft (57%) van alle cyberdreigingen voor organisaties, een stijging van 17% in vergelijking met het begin van 2024. Het is tekenend voor de voortdurende groei van Cybercrime-as-a-Service (CaaS) modellen, aldus Darktrace.
Maar wat is die CaaS nu precies? En hoe kan je je er als kmo tegen wapenen?
Wat is Cybercrime-as-a-Service (CaaS)?
CaaS verwijst naar het fenomeen waarbij cybercriminelen cyberaanvallen aanbieden als een commerciële dienst. Net zoals bedrijven software of infrastructuur als een service kunnen afnemen (zoals SaaS en IaaS), kunnen criminelen nu ransomware, malware, phishingkits en DDoS-aanvallen kopen of huren. Dat verlaagt de drempel voor cybercriminaliteit enorm en het vergroot het aantal potentiële aanvallers drastisch.
Vandaag vind je op het dark web verschillende cybercrime-marktplaatsen, een beetje zoals bol.com of booking.com, compleet met klantbeoordelingen, abonnementsmodellen en technische ondersteuning. Hierdoor kunnen criminelen aanvallen op maat laten uitvoeren, zonder dat ze zelf technische expertise nodig hebben.
Verschillende types van CaaS
1. Ransomware-as-a-Service (RaaS)
Ransomware is een van de meest lucratieve vormen van cybercriminaliteit. Via RaaS kunnen criminelen ransomwarekits kopen waarmee ze bedrijven versleutelen en losgeld eisen. De makers van dergelijke ransomware delen vaaak de winst met de kopers, die de aanval uitvoeren. Bekende RaaS-groepen zoals LockBit en Conti hebben wereldwijd al miljarden euro’s buitgemaakt.
2. Phishing-as-a-Service (PhaaS)
Phishing blijft een van de populairste methoden om inloggegevens en gevoelige informatie te stelen. Via PhaaS kunnen criminelen geavanceerde phishingkits aanschaffen, inclusief namaakwebsites, geautomatiseerde e-mails en bypass-tools voor tweestapsverificatie. Hierdoor worden phishingaanvallen steeds professioneler en moeilijker te herkennen.
3. Malware-as-a-Service (MaaS)
Naast ransomware is er een breed scala aan schadelijke software beschikbaar, zoals keyloggers, trojans en spyware. Cybercriminelen kunnen deze malware huren of kopen om toegang te krijgen tot systemen en gevoelige gegevens te stelen.
4. Distributed Denial-of-Service-as-a-Service (DDoSaaS)
Met DDoS-aanvallen kunnen criminelen websites en servers overbelasten, waardoor ze onbereikbaar worden. DDoSaaS-diensten bieden pakketten aan waarmee klanten aanvallen kunnen uitvoeren op specifieke doelen. Dit wordt vaak gebruikt om concurrenten schade toe te brengen of bedrijven af te persen.
5. Initial Access Brokers (IAB)
Sommige cybercriminelen specialiseren zich in het hacken van systemen en verkopen vervolgens de toegang aan anderen. Dit model wordt steeds populairder omdat het criminelen in staat stelt om zich te richten op het uitvoeren van specifieke aanvallen, zoals gegevensdiefstal of ransomware-implantatie, zonder zelf de toegang te hoeven verkrijgen.
Wat betekent de stijging van CaaS voor jouw bedrijf?
Met CaaS is cybercriminaliteit een professionele industrie geworden. Concreet betekent dat dat er vandaag meer en meer aanvallen op kmo’s plaatsvinden dan ooit. In tegenstelling tot grote bedrijven, die steeds meer investeren in cybersecurity, zijn kmo’s, die cybersecurity vaak als extra kost zien, minder beschermd. Dat maakt ze voor cybercriminelen het ideale doelwit.
Nu cybercriminelen hun tools en kennis delen, worden aanvalsmethoden sneller geoptimaliseerd, en is er een veel lagere instapdrempel voor criminelen. Hackers hebben immers geen geavanceerde technische vaardigheden meer nodig.
De impact van een cyberaanval voor een kmo kan groot zijn:
- Financiële schade: Losgeldbetalingen, verloren inkomsten en kosten voor herstel.
- Reputatieschade: Klanten verliezen vertrouwen in een bedrijf dat slachtoffer is van cybercriminaliteit.
- Juridische gevolgen: Datalekken kunnen leiden tot boetes en juridische claims.
Hoe kan je je beschermen tegen CaaS?
Het is vandaag cruciaal geworden voor kmo’s om proactief te investeren in cybersecurity. Maar hoe bescherm je je bedrijf tegen deze steeds groeiende dreiging? Hieronder enkele concrete stappen die je kan nemen om het risico op een aanval te minimaliseren.
- Neem preventieve maatregelen: Zorg dat je software en systemen altijd up-to-date zijn. Implementeer multifactorauthenticatie en unieke wachtwoorden voor alle accounts. En zorg voor regelmatige back-ups, versleutel ze en bewaar ze offline.
- Optimaliseer detectie en respons: Gebruik AI-gedreven beveiligingstools en endpoint security-oplossingen. Test regelmatig een actieplan voor cyberaanvallen, en zorg dat werknemers phishing en social engineering herkennen.
- Werk samen met cybersecurity experts: Als kmo laat je je best begeleiden door een expert, die de beveiliging van je bedrijf met kennis van zaken kan doorlichten. Overweeg ook een verzekering tegen cybercriminaliteit.
Schiet in gang tegen CaaS
Cybercrime-as-a-Service heeft de dreiging van cyberaanvallen exponentieel vergroot. Door de lage instapdrempel en de beschikbaarheid van kant-en-klare tools is geen enkel bedrijf veilig, zeker kmo’s niet. Toch kunnen bedrijven zich wapenen met een combinatie van preventieve maatregelen, detectie en samenwerking met experts.
Wil je de cyberveiligheid van jouw bedrijf versterken?
Begin vandaag nog met het verbeteren van je beveiligingsstrategie en voorkom dat jouw onderneming het volgende slachtoffer wordt.
