Je begint met volle moed aan een nieuwe werkdag en bent er helemaal klaar voor om in dat nieuwe project te vliegen en plots is het zover: dat ‘vervelende’ kadertje dat je vraagt om updates uit te voeren. Vaak zijn we geneigd om updates uit te stellen omdat het moment niet opportuun is of omdat we er nu ‘even geen zin in hebben’. Hoewel updates vaak heel tijdrovend kunnen zijn, is het echter wel van groot belang dat je ze tijdig doorvoert om je online veiligheid te garanderen en exploits geen kans te geven zwakheden in je software uit te buiten. Wat een exploit juist is, hoe een exploit werkt en hoe je je er tegen kan beschermen, lees je in deze blog.
Wat is een exploit?
Een computerexploit is een stukje code of software dat gebruik maakt van zwakheden in de beveiliging van applicaties en besturingssytemen. Een exploit is op zichzelf niet kwaadaardig, het fungeert eerder als een soort gateway of toegangspoort langs waar malware en virussen zich toegang verschaffen tot onbeschermde computers of netwerken. Het is dus als het ware een hulpmiddel waarmee hackers hun slag kunnen slaan om toegang te verkrijgen tot je computer en je kostbare data.
Vaak worden exploits verward kwetsbaarheden in software maar deze termen zijn echter geen synoniemen van elkaar. Kwetsbaarheden zijn zwakke plekken in een softwaretoepassing of besturingssysteem. Exploits daarentegen zijn de aanvallen langs waar er misbruik gemaakt wordt van ontdekte kwetsbaarheden. Denk bijvoorbeeld aan de Bluekeep kwetsbaarheid die in 2019 in Windows 7 ontdekt werd en heel wat problemen veroorzaakte.
Een kwetsbaarheid in software vormt pas echt een probleem wanneer hackers er achter komen hoe ze hiervoor een exploit kunnen uitwerken.
Hoe werkt een exploit?
Wanneer cybercriminelen een kwetsbaarheid ontdekt hebben in een bepaalde software, wordt hier een computerexploit voor uitgeschreven om de ontdekte fout uit te buiten. Zo gebruiken hackers vaak exploits om malware te verspreiden. Aan de hand van een exploitkit, een soort tool met heel wat verschillende exploits in, checken de hackers of ze één van deze exploits kunnen gebruiken om in te breken op je systeem. Meestal kom je bij zo’n exploit terecht wanneer je op een malafide advertentie klikt op een link in een phishing mail geopend hebt. Wordt er een kwetsbaarheid gevonden op je toestel? Dan verkrijgen de cybercriminelen langs deze beveiligingsfout of kwetsbaarheid toegang tot je systeem en verspreiden ze malware of andere schadelijke virussen.
Welke soorten exploits bestaan er?
Er zijn enorm veel verschillende soorten exploits. Bovendien worden er dagelijks nog niewe ontdekt. We bespreken hieronder 3 soorten computerexploits:
Bekende exploits
Het eerste type exploits zijn die van het type dat zich richt op een reeds gepatchte kwetsbaarheid. Wanneer een software-exploit ontdekt wordt, zal de maker gewaarschuwd worden waarna hij de kwetsbaarheid kan repareren met een beveiligingspatch. Ook zal de kwetsbaarheid bekend worden gemaakt om anderen te waarschuwen en zal de patch via software-updates naar gebruikers gestuurd worden. Een voorbeeld dat we allemaal wel kennen is de bekende Windows 7-exploit ‘EternalBlue’ waar ransomware WannaCry en NotPetya gretig gebruik van maken om toestellen te infecteren.
Hardware-exploits
Naast software-exploits bestaan er ook nog hardward-exploits. Deze zijn minder bekend maar daarom niet minder gevaarlijk. Hackers kan zo soms gebruik maken van fouten in de fysieke hardware van je toestel.
Hoe herken je een exploit-aanval?
Helaas is het als gebruiker erg moeilijk om een aanval proactief te herkennen en kom je er pas achter als het kwaad al geschied is en je toestel geïnfecteerd is met malware. Van een malware-infectie kan je wel signalen herkennen. Merk je daarom volgende zaken op? Dan neem je best contact op met je IT-partner.
Je toestel is waarschijnlijk met malware geïnfecteerd als:
- Je toestel plots erg traag werkt.
- Er plots instellingen aangepast zijn zonder dat je dit zelf gedaan hebt.
- Je toestel frequent vast hangt of regelmatig crasht.
- Je plots veel minder opslagruimte hebt.
- Je enorm veel pop-ups of advertenties ziet verschijnen.
Hoe kan je je beschermen tegen een exploit?
Gelukkig kan je je in de meeste gevallen wel beschermen tegen exploits door een aantal gewoontes aan te leren.
Gebruik alleen software van vertrouwde aanbieders
Door enkel software van gekende en betrouwbare ontwikkelaars te gebruiken, ben je zeker dat je bij een eventuele exploit-aanval snel een patch ter beschikking zal krijgen. Dit is trouwens ook van toepassing op plug-ins en browserextenties.
Voer altijd je software-updates uit
Hoewel updates vaak op ‘het foute moment’ aangeboden worden of veel tijd in beslag nemen, is het wel van cruciaal belang dat deze niet uitgesteld worden. Voer updates steeds zo snel mogelijk uit om je systeem optimaal te beschermen en je kostbare data veilig te stellen.
Voorzie back-ups van je bestanden
Zorg ook steeds voor een “plan B” door back-ups te voorzien van je bestanden en data. Door gebruik te maken van de 3-2-1 back-up regel zorg je ervoor dat je altijd reservekopieën hebt van je digitale bestanden om dataverlies te voorkomen.
Maak gebruik van een kwalitatieve anti-virusoplossing en proactieve monitoring
Door een kwalitatieve anti-virusbeveiliging te voorzien en in te zetten op proactieve monitoring weet je heel snel of je toestel te maken heeft met mogelijke bedreigingen. Het resultaat? Je bent in staat om snel te schakelen en de nodige maatregelen te treffen om deze bedreiging te liquideren vooraleer er grote schade is aangericht.
Gebruik je gezond verstand
Het blijft ook belangrijk om steeds goed na te denken wanneer je online aan de slag gaat. Open niet zomaar bijlagen in e-mails van onbekende afzenders, klik niet zomaar op linkjes en download geen bestanden van onbekende websites. Zorg ook voor een goede sensibilisering op de werkvloer, want een gewaarschuwd man is er twee waard ?
Wil jij je werktoestel optimaal beveiligen tegen exploit-aanvallen? Contacteer onze IT-heroes. Zij geven je graag advies op maat!
