Of je nu een techneut bent of niet, we hebben allemaal wel eens te maken gehad met softwarefouten. Misschien heb je geprobeerd een app te openen die crashte of kon je niet inloggen op een website vanwege een foutmelding. Wat de oorzaak ook is, een error is frustrerend en kan leiden tot verloren tijd en inkomsten. Zeker wanneer de software die fouten vertoont, een platform is voor medewerkers of klanten van je bedrijf. In deze blog lees je wat softwarebugs zijn, welke soorten bugs er zijn en wat je er aan kan doen.
Wat is een softwarebug?
Een softwarebug is een fout in de code van een softwareprogramma of website die de juiste werking van de tool in de weg staat. Dat er bugs voorkomen in de broncode is niet uitzonderlijk. Software bestaat immers uit vaak duizenden lijnen code en hier sluipt al eens een menselijke fout in. Of het kan voorkomen dat er een probleem opduikt wanneer verschillende systemen in elkaar geïntegreerd worden. De meeste bugs worden door softwaretesters opgemerkt tijdens de testing-fase van het product maar het komt al eens voor dat ze toch tot in de productieomgeving geraken. Daar kunnen ze leiden tot crashes, verloren gegevens, onjuiste berekeningen of foutcodes die erop wijzen dat bepaalde functionaliteiten niet werken zoals het hoort. Ze komen niet alleen voor in software die je lokaal op je computer installeert, maar kunnen ook sluipen in online webapplicaties zoals klantenplatformen, portalen voor medewerkers (intranets), calculatietools of websites.
Risico’s van bugs in de software
Softwarebugs kunnen leiden tot aanzienlijke risico’s, vooral als ze niet op tijd worden opgelost. Voor bedrijven kunnen bugs leiden tot verloren omzet, klantenverlies en zelfs reputatieschade. Bugs kunnen ook leiden tot veiligheidsproblemen, zoals inbreuken op gegevens en hacking. Bovendien kunnen bugs de productiviteit van werknemers verminderen en leiden tot onnodige stress en frustratie.
Welke soorten softwarebugs bestaan er?
Er zijn verschillende soorten softwarebugs. Hieronder vind je een overzicht van de meest voorkomende bugs:
Syntax fouten
Deze bugs komen voor wanneer de ontwikkelaar een verkeerde karakter heeft gebruikt. Zelfs een misplaatste of missende ; (punt-komma) zorgt er in de meeste gevallen voor dat de software niet correct werkt en een foutmelding geeft.
Logische fouten
Dit zijn bugs die de logica van een programma beïnvloeden en resulteren in onjuiste resultaten. Deze bugs veroorzaken fouten in scriptfuncties; bijvoorbeeld wanneer een opdracht wordt gegeven en deze genereert een ander resultaat dan oorspronkelijk de bedoeling was.
Interface-fouten
Dit zijn bugs die ontstaan door problemen met de gebruikersinterface van een programma.
Compatibiliteitsproblemen
Dit zijn bugs die ontstaan wanneer software niet compatibel is met andere systemen of hardware.
Performantieproblemen
Dit zijn bugs die de snelheid en efficiëntie van een programma negatief beïnvloeden.
Veiligheidsproblemen
Dit zijn bugs die een veiligheidsrisico voor het systeem vormen en kunnen leiden tot hacking, gegevensinbreuken en andere veiligheidsproblemen.
Runtime bugs
Dit type softwarebug veroorzaakt problemen terwijl het programma actief is en er bijvoorbeeld een niet-bestaande functie wordt opgeroepen.
Hoe ontstaan bugs?
Bugs kunnen op verschillende manieren veroorzaakt worden. De meest voorkomende oorzaken vind je hieronder:
Oorzaak 1: schrijf- en tikfouten
Vaak is een bug in het systeem te wijten aan een schrijffout of tikfout van de programmeur. Dit gebeurt al eens door snel te typen of letters per ongeluk in de foute volgorde te tikken. Wanneer een schrijf- of tikfout de oorzaak van de softwarebug is, kan dit simpelweg opgelost worden door de schrijffout aan te passen.
Oorzaak 2: het verkeerd begrijpen van functies of constructies van de programmeertaal
Iedere programmeertaal heeft een set aan functies die gebruikt kunnen worden door de ontwikkelaar. Zo kan de “actuele tijd” bijvoorbeeld opgehaald worden via een standaardfunctie. De waarde (tijd in een bepaalde structuur) die het programma terugkrijgt van de functie verschilt echter per programmeertaal. Wanneer deze door elkaar gebruikt worden, kan dit voor fouten zorgen.
Oorzaak 3: meerdere programmeurs die aan dezelfde software werken
Wanneer meerdere ontwikkelaars aan éénzelfde software of tool werken kan het al eens gebeuren dat er onvoldoende rekening gehouden wordt met de invoer, de geschreven broncode en de manier van werken van de andere programmeur. Het is daarmee erg belangrijk om te werken met structuur en standaarden.
Oorzaak 4: overname van bestaande broncode in andere software
Ook wanneer er fragmenten uit andere software wordt overgenomen zonder hier de compatibiliteit na te kijken, kan het al eens gebeuren dat er zich bugs voordoen in de code.
Oorzaak 5: uitbreidingen op de software
Wanneer je na verloop van tijd je software, applicatie of programma verder wilt uitbouwen, kan dit bugs in de oudere code triggeren. Zo kan het aanpassen van één deel van je software gevolgen hebben voor de werking van andere delen. Houd je hier geen rekening mee? Dan krijg je te maken met bugs in je systeem. Het is dus heel belangrijk om nieuwe code steeds goed te testen en na te kijken hoe de rest van de software hier op reageert.
Hoe verwijder je bugs?
Wanneer je een bug aantreft in je software, applicatie of website, is dit een opportuniteit om de broncode te verbeteren. Het oplossen van bugs wordt ook wel debuggen of bugfixing genoemd. Natuurlijk ontdek je bugs het liefst tijdens de testfase maar vaak gebeurt dit pas later wanneer gebruikers de software of applicatie uitgebreid hebben kunnen uitproberen. Bovendien doen softwarebugs zich soms pas voor wanneer aan bepaalde criteria voldaan worden. Denk bijvoorbeeld aan de gebruikte browser, het gebruikte apparaat, en de ingevoerde gegevens. Het is voor programmeurs dan ook belangrijk om te weten wat er juist gebeurde op het moment dat de bug zich voordeed.
Noteer steeds volgende informatie wanneer je een bug signaleert aan de ontwikkelaar:
- Welke browser had je in gebruik?
- Welke versie van de browser is geïnstalleerd?
- Welk type toestel gebruik je: mobiel, tablet of laptop?
- Welke acties voerde je uit op het moment dat de bug zich voordeed?
Met deze informatie kan de ontwikkelaar de fout reproduceren en zo de bron van de bug ontdekken om hem vervolgens op te lossen.
Een bug verwijderen van je computer?
Gebruikers durven bugs nogal eens verwarren met computervirussen en andere malware. Een ‘computerbug’ is echter heel wat anders dan een computervirus. Waar bugs vooral fouten in de broncode zijn die zich niet verspreiden van één toestel naar een ander, gebeurt dit bij computervirussen wel. Heb je last van virusinfecties op je werktoestel? Dan laat je je computer best nakijken door een gespecialiseerde IT-partner en investeer je in betrouwbare anti-virussoftware. We raden hier ook steeds aan om in te zetten op preventief IT onderhoud en proactieve monitoring. Kom je een fout tegen in de software? Signaleer dit dan aan de ontwikkelaar.
Wat zijn de risico’s van een bug in je software?
Natuurlijk zijn er ook gevolgen verbonden aan bugs in je software of applicatie. Indien je programma of software niet naar behoren werkt, heeft dit een effect op de gebruiksvriendelijkheid van de tool. Wanneer bepaalde functies niet werken, zal dit bovendien irritatie opwekken bij gebruikers.
Hiernaast kunnen softwarebugs ook leiden tot cyberveiligheidsproblemen. Indien de broncode van je applicatie niet optimaal geschreven is, kan dit leiden tot inbraak in de code en de verspreiding van malware en virussen. En dit met alle gevolgen van dien.
Heb jij zelf software laten ontwikkelen voor de klanten of de medewerkers van je kmo?
En wil je die broncode eens laten nakijken? Neem contact op met onze webninja’s! We bekijken graag of de gebruike technologie matcht met onze kennis en kunnen vervolgens een audit of ethische hack uitvoeren.
